Zelf zorg regelen met een pgb - hoe werkt dat?

Wat is een pgb?

Een pgb is een geldbedrag waarmee je naaste zelf zorg of hulp inkoopt. Denk aan: 

• hulp in het huishouden
• persoonlijke verzorging 
• verpleging thuis 
• begeleiding of dagbesteding 

Het verschil met ‘gewone zorg’ (zorg in natura) is dat je met een pgb zelf de zorg inkoopt. De verantwoordelijkheid ligt dan bij jou.

Waarom kiezen mensen voor een pgb?

Een pgb geeft vrijheid en regie. Je bepaalt zelf: 

• wie de zorg geeft (bijvoorbeeld jij als mantelzorger) 
• wanneer de zorg wordt gegeven 
• hoe die zorg eruitziet 

Dat is fijn als je partner, kind, ouder of kennis onregelmatige zorg nodig heeft, of liever hulp krijgt van iemand die hij of zij al kent. 

En wat zijn de nadelen?

Een pgb is niet voor iedereen handig. Je moet er veel zelf voor regelen, zoals: 

• zorgverleners zoeken en afspraken maken 
• administratie doen (zoals uren invullen en declaraties doen) 
• een zorgplan maken 
• verantwoording afleggen 
• op tijd verlenging van het Pgb aanvragen 

Hoe vraag je een pgb aan?

Dat hangt af van het soort zorg. Er zijn drie routes. Houd er rekening mee dat je altijd eerst een indicatie moet hebben, voor je een pgb kan aanvragen. Zo werkt dat: 

1. Via de gemeente (Wmo of Jeugdwet)

Vraag een pgb aan bij het Wmo-loket of sociaal wijkteam van je gemeente, als: 

• je naaste hulp nodig heeft bij zelfstandig wonen of meedoen aan de samenleving (Wmo) 
• je kind onder de 18 extra zorg of begeleiding nodig heeft (Jeugdwet) 

Dit doe je door eerst te melden dat je hulp nodig hebt bij het Wmo-loket of sociaal wijkteam van je gemeente. Dan volgt er een keukentafelgesprek met een Wmo-consulente om te kijken welke zorg nodig is. Geef tijdens dit gesprek aan dat je graag een pgb wilt ontvangen, zodat je de toegekende zorg straks zelf in kunt kopen.    

👉 Zo vraag je hulp aan vanuit de Wmo

2. Via de zorgverzekeraar (Zorgverzekeringswet - Zvw)

Vraag een pgb aan via de zorgverzekeraar van je naaste als: 

• je naaste verpleging of verzorging thuis of op werk of school nodig heeft 
• je naaste palliatieve zorg nodig heeft  

Je hebt hiervoor eerst een indicatie nodig van een wijkverpleegkundige. Ga bij de zorgverzekeraar na welke zorgaanbieders een pgb-indicatie mogen afgeven.  

👉Zo vraag een Pgb aan via de zorgverzekeraar 

3. Via het zorgkantoor (Wet langdurige zorg - Wlz)

Vraag een pgb aan bij het zorgkantoor, als 

• je naaste 24 uur per dag zorg of toezicht nodig heeft én een Wlz-indicatie heeft 

Nog geen Wlz-indicatie? Vraag deze dan eerst aan bij het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ). Als die wordt toegekend, kun je het pgb aanvragen bij het zorgkantoor in de regio. 

👉 Zo vraag je Wlz aan

Wat gebeurt er na de aanvraag?

Na de aanvraag volgen meestal deze stappen: 

1. Je hebt een gesprek of beoordeling 
2. De gemeente, het CIZ of de wijkverpleegkundige neemt een indicatiebesluit 
3. Je legt een pgb-vaardigheidstoets af om te testen of je het pgb goed kunt beheren
4. Je stelt een budgetplan op 
5. Je sluit zorgovereenkomsten af 
6. Het budget wordt toegekend 

Hoeveel geld krijg je met een pgb?

Dat hangt af van: 

• de indicatie: welke zorg is er nodig en voor hoeveel uur? 
• de wet waaruit het pgb komt (Wmo, Wlz, Jeugdwet, Zorgverzekeringswet) 
• de tarieven die daarvoor gelden 

Moet je zelf iets betalen?

In sommige gevallen moet je een eigen bijdrage betalen. 

• Wmo: € 21 per maand (2025) 
• Wlz: Afhankelijk van inkomen (tussen € 29,20 en € 900,80 per maand) 
• Jeugdwet en Zorgverzekeringswet: geen eigen bijdrage 

Ik zorg voor mijn naaste. Kan hij of zij me met het pgb betalen?

Ja, dat mag. Je naaste moet dan: 

• een zorgovereenkomst met jou sluiten 
• jouw uren bijhouden en declareren via de SVB

Zitten daar nog nadelen aan?

Betaalt je naaste jou vanuit zijn of haar pgb? Dan zijn er ook nadelen voor jou:  

• Je naaste wordt je werkgever en jij de werknemer. Dat heeft gevolgen voor jullie relatie.  
• Zorgen wordt een verplichting. Je gaat een overeenkomst aan met je naaste. Zorgen is dan niet meer vrijblijvend.  
• Je bent niet verzekerd tegen werkloosheid, ziekte en arbeidsongeschiktheid. Ook bouw je geen pensioen op.  
• Je kan niet zomaar vrij nemen of je ziekmelden. Je moet er rekening mee houden dat je dan zelf vervanging moet regelen en je dan niet betaald krijgt. 

Samenvatting

Een pgb geeft je naaste meer regie over zijn of haar zorg. Je kiest zelf wie er helpt, wanneer en hoe. Maar het vraagt ook verantwoordelijkheid, administratie en regelwerk. 

Je vraagt een pgb aan bij de gemeente, zorgverzekeraar of het zorgkantoor. Waar je moet zijn hangt af van het soort zorg dat je naaste nodig heeft. 

Om een pgb aan te vragen moet je eerst een zorgindicatie hebben van de gemeente (Wmo en jeugdwet), het CIZ (Wlz) of een wijk- of kinderverpleegkundige (Zorgverzekeringswet).  

Wat nu?

Ga eerst na of een pgb wel goed bij jullie past en waarom. En doe dan pas een aanvraag.  

Weet je niet goed waar je moet zijn of heb je hulp nodig bij het aanvragen? Schakel dan gratis een van onze mantelzorgmakelaars in.